Perły i buble legislacyjne

Doroczny konkurs "Gazety Prawnej" na najlepsze i najgorsze akty legislacyjne w 2002 r.

W 2002 roku Sejm zdążył już uchwalić 216 ustaw (w trzeciej kadencji 2001 r. - 222), z których tylko dwie prezydent skierował do Trybunału Konstytucyjnego. Były to ustawa o tzw. abolicji i deklaracjach majątkowych oraz ustawa o uznaniu części Półwyspu Helskiego za obszar szczególnie ważny dla obrony kraju. W poprzednich latach prezydent składał wnioski do Trybunału częściej: w 2001 r. trzy razy, a w 1999 r. cztery razy. Trybunał rozpatrywał 59 ustaw, uznając 17 z nich za niezgodne z konstytucją. Większość z tych ustaw pochodziła z lat ubiegłych, a nie z 2002 r.

Z kolei w 2002 roku Prezydent ani razu nie wetował ustaw (rok temu aż pięć razy). Czy to znaczy, że jakość prawa poprawiła się?

Z telefonów i listów kierowanych do redakcji "Gazety Prawnej" wynika że nie. Zdaniem czytelników GP prawo jest nadal nieczytelne i niejasne, a zawikłane przepisy ustaw i rozporządzeń stwarzają wiele problemów w praktyce.

Na liście bubli legislacyjnych zaproponowanych przez redakcję "Gazety Prawnej" znalazły się:

Nowelizacja ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z dnia 5 lipca 2002 r. (Dz.U. nr 126, poz. 1071). Wprowadziła ona niejasne pojęcia, takie jak znak legitymacyjny, czyli bon, oraz sklepy dyskontowe, które mogą sprzedawać tylko 20 proc. własnych towarów. Do dzisiaj nie wiadomo, czy bony można wydawać i na jakich warunkach. Mnożą się rozliczne interpretacje. Ustawodawca chciał wyeliminować wymuszanie na klientach wyboru danego producenta, a powstał bałagan i wiele niejasności.

Nowelizacja ustawy o VAT z dnia 30 sierpnia 2002 r. (Dz.U. nr 153, poz. 1272) oraz zmiany w podatkach dochodowych z pakietu Kołodki - miały uprościć system podatkowy, a wprowadziły dodatkowe komplikacje dla podatników.

Ustawa o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników z dnia 5 czerwca 2002 r. (Dz.U. nr 126, poz.1067), a zwłaszcza jej art. 5 ust. 4b dotyczący zgłoszenia identyfikacyjnego, który nakazuje złożyć kopie dokumentów. Przepis nie zawiera pełnego wyliczenia wszystkich dokumentów, które do zgłoszenia powinny być dołączone. Podaje przykłady, ale pozostawia urzędnikom zbyt dużą swobodę.

Ustawa o jednorazowym opodatkowaniu nieujawnionego dochodu oraz o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa z dnia 26 września 2002 r.

Do konkursu zgłaszać można akty prawne wydane lub ogłoszone w mijającym roku. Ogłoszenie wyników - na początku stycznia.