'Szkoła bez przemocy'

Jest to zbiór 10 zasad, jakie powinna przestrzegać szkoła, która chce uzyskać miano „Szkoły bez Przemocy”. Kodeks, który jest podsumowaniem I etapu akcji, został opracowany przez Radę Programową, w skład której wchodzą psycholodzy, socjolodzy i praktycy zajmujący się przeciwdziałaniem przemocy w szkołach. W 19 dziennikach regionalnych, w trakcie półtora miesiąca akcji, ukazało się blisko 400 tekstów na temat przemocy w szkole.

W Kodeksie Szkoły bez przemocy znalazły się standardy, jakie powinna spełniać szkoła, której bliska jest idea walki z przemocą. Z jednej strony Kodeks definiuje wartości i normy postępowania, z drugiej zaś zawiera warunki – formalne i organizacyjne, jakie musi spełniać szkoła, która dba o rozwiązywanie konfliktów i ograniczanie przemocy.
Podstawową zasadą Kodeksu jest konieczność budowania wspólnoty szkolnej, której członkami są wszyscy uczestnicy szkolnego życia – nauczyciele, uczniowie oraz rodzice. W myśl Kodeksu dopiero funkcjonowanie takiej wspólnoty, opartej na wspólnym poszanowaniu, pozwoli na sprawne funkcjonowanie w klimacie bezpieczeństwa i porozumienia oraz spełnienie pozostałych zasad Kodeksu. Prof. Janusz Czapiński, jeden z autorów Kodeksu podkreśla, że ten punkt jest najważniejszy – „W Polsce wspólnoty mamy już np. w rodzinach i tam wskaźnik patologii jest stosunkowo niski. Nie trzeba układać regulaminów, przewidujących rozwiązania trudnych sytuacji, bo wspólnota ta reguluje się sama. W szkole może być tak samo, ale nie jest. Zmianie tego stanu rzeczy ma służyć pierwszy, kluczowy punkt Kodeksu. Pozostałe są jego rozwinięciem. Ich realizacja ma na celu wytworzenie w uczniach i nauczycielach poczucia więzi oraz dumy z faktu, że są w tej, a nie innej szkole. Z kolei rodzicom ma pomóc w tym, by nie utyskiwali na szkołę”.

W Kodeksie zwrócono również uwagę na potrzebę diagnozowania problemu przemocy, potrzebę natychmiastowej reakcji na wszelkie przejawy agresji oraz prawo wszystkich zainteresowanych grup do edukacji na ten temat. Podkreślono również konieczność współdziałania ze środowiskiem pozaszkolnym. „Szkoła nie jest samotną wyspą. Jest osadzona w konkretnej wsi, dzielnicy, gdzie obok jest osiedle, fabryka, gospodarstwo, sklep czy kościół. Wszystkie te instytucje mogą i powinny współdziałać ze sobą, a tylko współpraca wielu partnerów społecznych da rezultaty przy zwalczaniu agresji w szkole i poza nią”, przypomniał inny współautor Kodeksu, Jacek Michałowski z Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.

Kodeks został przygotowany przez Radę Programową akcji, w skład której wchodzą: Joanna Pilcicka, Prezes Orkla Press Polska, Dorota Stanek, Prezes Polskapresse, prof. Janusz Czapiński, psycholog społeczny, dr Anna Giza, socjolog, Ewa Czemierowska, psycholog ze Stowarzyszenia Psychoprofilaktyki Szkolnej „Spójrz Inaczej” oraz Jacek Michałowski, psycholog, dyrektor programowy w Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.

W myśl założeń Rady Programowej akcji Kodeks nie jest narzuconym odgórnie zbiorem zasad dla szkół i nie zawiera szczegółowych rozwiązań. Ma on być punktem odniesienia dla szkół do diagnozowania własnej sytuacji i możliwości udziału w akcji. Każda szkoła, która przyjmie Kodeks i zadeklaruje jego przestrzeganie otrzyma miano szkoły biorącej udział w akcji „Szkoła bez przemocy”. Szkoły, które wdrożą zasady Kodeksu będą promowane przez dzienniki regionalne, jako pozytywny przykład do naśladowania.

Kodeks jest podsumowaniem I etapu akcji, rozpoczętej w kwietniu br. przez dzienniki regionalne wchodzące w skład dwóch grup wydawniczych Orkla Press Polska i Polskapresse. W ramach tego etapu, który opierał się na kampanii medialnej w prasie regionalnej i na antenie patronów (TVP i Jedynki Polskiego Radia), ukazało się blisko 400 publikacji na temat przemocy w szkole. Kolejny etap, który będzie nakierowany na współpracę ze szkołami, rozpocznie się we wrześniu. Zakłada on aktywizowanie szkół poprzez tworzenie i realizację własnych „Programów przeciw przemocy”.

Organizatorami akcji „Szkoła bez przemocy” są grupy wydawnicze Polskapresse oraz Orkla Press Polska. Akcja realizowana jest przez 19 dzienników regionalnych obu grup.
Dzienniki Polskapresse: Dziennik Bałtycki, Dziennik Łódzki, Dziennik Zachodni, Express Ilustrowany, Gazeta Krakowska, Gazeta Poznańska, Głos Wielkopolski, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska.
Dzienniki Orkla Press Polska: Dziennik Wschodni, Echo Dnia, Gazeta Lubuska, Gazeta Pomorska, Gazeta Współczesna, Głos Koszaliński/Słupski, Głos Szczeciński, Głos Pomorza, Kurier Poranny, Nowa Trybuna Opolska, Nowiny – Gazeta Codzienna, Słowo – Gazeta Codzienna (do 31 maja br.)  oraz Tygodnik Ostrołęcki.