Tylko przez rok tańszy dostęp do torów

– Umówiliśmy się w związku z oczekiwaniem UTK, że pokażemy pewną perspektywę na 2-3 lata jeśli chodzi o bazę kosztową, wpływ restrukturyzacji na tę bazę, jak również potencjalne ruchy na średniej stawce tak, żeby była jakaś perspektywa również dla rynku kolejowego – tłumaczy Remigiusz Paszkiewicz, prezes zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych.

Paszkiewicz zaznacza jednak, że spółka nie może przedstawić wiążącego cennika na następne lata. Wynika to nie tylko z tego, że cenniki stawek dostępu do torów są ustalane corocznie, ale przede wszystkim z braku pewności co do sposobu i poziomu finansowania infrastruktury przez budżet.

 – Jest nasze oczekiwanie, również ministerstwa transportu, żebyśmy mogli się umówić również na wieloletni plan finansowania zarządcy infrastruktury. To są rzeczy nierozerwalne. Przy takiej niepewności co do poziomu dofinansowania ze środków publicznych zarządcy infrastruktury, wynikającej z powstawania budżetu w cyklu rocznym, nie możemy być pewni tego, co za 2-3 lata będziemy mogli uwzględnić w cenniku – zauważa Paszkiewicz.

Nowa propozycja cennika stawek dostępu do torów, którą w ciągu kilku tygodni przedstawi PKP PLK, najprawdopodobniej doprowadzi do obniżek. Domaga się tego Urząd Transportu Kolejowego, który w kwietniu odrzucił pierwszą propozycję cennika. Według prezesa UTK zawierał on „nieuzasadniony wzrost stawek jednostkowych”, brakowało także propozycji działań zmierzających do ograniczenia kosztów administracyjnych PKP PLK.

W maju unijny Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że PKP PLK w niewłaściwy sposób nalicza stawki dostępu do torów. Zgodnie ze wspólnotowym prawem powinny one pokrywać tylko koszty związane bezpośrednio z ruchem pociągów po udostępnianych torach. Tymczasem koszty stałe, według Trybunału niezwiązane z przejazdami pociągów, stanowią zdecydowaną większość kosztów PKP PLK. Spółka nie może generować zysku, a różnica pomiędzy przychodami od przewoźników a kosztami jest pokrywana przez budżet państwa.

 – To orzeczenie rzeczywiście mówi w takim ogólnym wydźwięku o tym, że powinno być z jednej strony większe dofinansowanie ze środków publicznych PLK jako zarządcy infrastruktury, z drugiej strony, że stawki z różnych powodów, podawanych w orzeczeniu, są w Polsce zbyt wysokie. My chcemy, i takie jest również oczekiwanie prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, uwzględnić rezultat orzeczenia w nowym projekcie cennika i chcemy go w ciągu kilku tygodni złożyć. W tej chwili pracujemy nad metodologią, która uwzględni orzeczenie Trybunału – zapowiada Remigiusz Paszkiewicz.

W nowym cenniku mogą pojawić się nowe zniżki dla przewoźników, przede wszystkim towarowych. Remigiusz Paszkiewicz zaznacza jednak, że wprowadzenie takich zachęt jest ograniczone przepisami prawa oraz możliwościami finansowymi zarządcy infrastruktury. W tej chwili stawki dla przewoźników towarowych w Polsce są znacznie wyższe niż w innych dużych krajach, i wynoszą według danych UTK średnio 4,4 euro za pociągokilometr. 25-proc. zniżka przysługuje jedynie przy przewozach intermodalnych.

Remigiusz Paszkiewicz zapowiada, że jeśli tylko ramy prawne będą na to pozwalać, spółka rozszerzy katalog zniżek. W nowym cenniku, który będzie obowiązywał od wejścia w życie nowego rozkładu jazdy w połowie grudnia, na pewno utrzymane zostaną zniżki dla przewozów intermodalnych.